Tính từ ghép (Compound Adjectives): Cách dùng & Bài tập

Ngoài cụm động từ và danh từ ghép thì tính từ ghép (compound adjectives) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển, mở rộng vốn từ vựng Tiếng Anh.

1. Tính từ ghép là gì?

Tính từ ghép là tính từ gồm 2 hay nhiều hơn 2 từ để bổ nghĩa cho một danh từ. Ta thường đặt dấu gạch ngang vào giữa các từ đó và coi chúng là một tính từ. 

Ví dụ: 

• I live in an English-speaking country.
• Our office is in a twenty-storey building.
• I have just finished reading a 300-page book.
• He is a well-known writer.

[%Included.Dangky%]

2. Các cách thành lập tính từ ghép

 

Tính từ ghép có thể được tạo thành từ tính từ, động từ, danh từ hay thậm chí cả phân từ.

Các cách ghép thông dụng nhất gồm có:

2.1. Danh từ + Tính từ

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
world-famous	nổi tiếng khắp thế giới	He is a world-famous scientist.
snow-white	trắng như tuyết	She wore a snow-white dress.
time-honored	có truyền thống lâu đời	This is a time-honored custom.
brand-new	mới tinh	I just bought a brand-new car.
ocean-deep	sâu như đại dương	His love for her is ocean-deep.

2.2. Số + Danh từ đếm được số ít

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
one-way	một chiều	This is a one-way street.
two-hour	kéo dài hai giờ	We had a two-hour meeting.
three-story	ba tầng	They live in a three-story house.
five-star	năm sao	We stayed in a five-star hotel.
ten-minute	kéo dài mười phút	The school is a ten-minute walk from here.

2.3. Danh từ + V-ing

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
mind-blowing	đáng kinh ngạc	The performance was mind-blowing.
life-changing	làm thay đổi cuộc sống	It was a life-changing experience.
time-consuming	tốn thời gian	Cooking this dish is time-consuming.
breath-taking	ngoạn mục	The view from the mountain is breath-taking.
record-breaking	phá kỷ lục	He made a record-breaking jump.

2.4. Danh từ + Quá khứ phân từ

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
hand-made	làm bằng tay	She sells hand-made jewelry.
sun-dried	phơi khô dưới nắng	I love sun-dried tomatoes.
wind-powered	chạy bằng sức gió	This is a wind-powered generator.
snow-covered	phủ đầy tuyết	We hiked through snow-covered mountains.
machine-washed	giặt bằng máy	These clothes are machine-washed.

2.5. Danh từ + Danh từ đuôi -ed

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
heart-shaped	hình trái tim	She bought a heart-shaped cake.
tear-stained	vấy nước mắt	She held a tear-stained letter.
age-related	liên quan đến tuổi	This disease is age-related.
sun-damaged	bị hư hại do nắng	His skin is sun-damaged.
water-based	có nền là nước	This is a water-based paint.

2.6. Tính từ + Danh từ

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
high-quality	chất lượng cao	We provide high-quality products.
deep-sea	dưới biển sâu	They went on a deep-sea diving trip.
full-time	toàn thời gian	She has a full-time job.
last-minute	phút chót	It was a last-minute decision.
low-cost	giá rẻ	They offer low-cost flights.

2.7. Tính từ + V-ing

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
good-looking	ưa nhìn	He is a good-looking actor.
easy-going	dễ tính	She is an easy-going person.
long-lasting	lâu dài	This perfume has a long-lasting scent.
fast-growing	phát triển nhanh	It is a fast-growing company.
hard-working	chăm chỉ	He is a hard-working student.

2.8. Tính từ + Quá khứ phân từ

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
well-known	nổi tiếng	He is a well-known author.
cold-hearted	lạnh lùng	She is a cold-hearted person.
short-sighted	cận thị, thiển cận	He has a short-sighted view on this issue.
brightly-lit	được chiếu sáng rực rỡ	The room was brightly-lit.
highly-respected	được tôn trọng	He is a highly-respected professor.

2.9. Tính từ + Danh từ đuôi -ed

Tính từ ghép	Nghĩa	Ví dụ
narrow-minded	suy nghĩ hạn hẹp	He is too narrow-minded to accept new ideas.
kind-hearted	tốt bụng	She is a kind-hearted woman.
open-minded	cởi mở	He has an open-minded attitude.
broken-hearted	đau lòng	She was broken-hearted after the breakup.
cold-blooded	tàn nhẫn, máu lạnh	The villain was a cold-blooded killer.

3. Một số tính từ ghép bất quy tắc

Có không ít các tính từ ghép thường gặp đều không có cấu tạo theo quy tắc có thể đóng khung như trên. Với những từ như thế, chúng ta chỉ có thể học bằng cách thực hành nhiều để quen từ.

Một số tính từ ghép bất quy tắc là:

• Hard-up (hết sạch tiền)
• Day-to-day (hàng ngày)
• Well-off (khấm khá, khá giả)
• So-so (không tốt lắm)
• Run-down (xuống cấp, kiệt sức)
• Worn-out (mòn, kiệt sức)
• Laid-back (thư thái, ung dung)
• Go-ahead (tiến bộ, dám nghĩ dám làm)
• Out-of-date (lỗi thời)
• Up-to-date (cập nhật, hiện đại)
• Down-to-earth (thực tế, khiêm tốn)
• All-out (toàn lực, hết sức)
• Off-hand (ứng khẩu, không chuẩn bị trước)
• Well-to-do (giàu có, khá giả)
• Far-fetched (khó tin, gượng ép)
• Nitty-gritty (thực chất, chi tiết quan trọng)

Ví dụ:

• Three hard-up governments are preparing to sell shares in state-owned assets in the next two weeks.
• Your day-to-day responsibilities will include sorting the mail and making appointments.
• He grew up in a well-off district of Houston.
• The Sally Hansen nail care collection, as mentioned, is chalk full of the products necessary to transform so-so nails into sublimely perfect ones.

4. Bài tập về tính từ ghép

Bài 1: Chọn đáp án đúng để điền vào chỗ trống.

1. She is a very ________ girl; she always helps others.

a) kind-hearted
b) heart-kind
c) kind-heart

2. They live in a ________ house near the lake.

a) three-floor
b) three-floors
c) three-story

3. This book is really ________; I couldn’t stop reading it!

a) interesting-looking
b) interesting-read
c) thought-provoking

4. We stayed in a ________ hotel during our vacation.

a) five-star
b) five-stars
c) star-five

5. He is a ________ person who doesn’t like to spend money.

a) tight-money
b) tight-fisted
c) fist-tight

Đáp án

1. kind-hearted
2. three-story
3. thought-provoking
4. five-star
5. tight-fisted

Bài 2: Điền một tính từ ghép phù hợp vào chỗ trống.

1. The city is ________, full of new buildings and modern technology.

2. She wore a ________ dress to the party.

3. This is a ________ opportunity; don’t miss it!

4. The company is looking for a ________ employee to join their team.

5. He gave me a ________ answer, so I’m still not sure what he thinks.

Đáp án (Có thể có nhiều đáp án đúng)

1. up-to-date
2. well-designed
3. once-in-a-lifetime
4. hard-working
5. half-hearted

Bài 5: Chọn từ có trọng âm khác với các từ còn lại

Chọn từ có trọng âm rơi vào vị trí khác so với các từ còn lại.

1.

a) well-known b) old-fashioned

c) hardworking d) narrow-minded

2.

a) high-quality b) short-tempered

c) easy-going d) far-fetched

3.

a) thought-provoking b) time-consuming

c) world-famous d) good-looking

4.

a) fast-growing b) brand-new

c) long-lasting d) deep-seated

5.

a) last-minute b) broken-hearted

c) well-dressed d) cold-blooded

Đáp án:

1. d) narrow-minded
2. d) far-fetched
3. c) world-famous
4. b) brand-new
5. a) last-minute

Qua bài viết này, TAK12 đã chia sẻ những kiến thức cơ bản về tính từ ghép trong tiếng Anh. Bạn hãy luyện tập thường xuyên để có thể sử dụng thành thạo sử dụng tính từ ghép nhé!

[%Included.TAK12%]