Xu hướng ra đề thi Văn vào 10 các năm gần đây như thế nào? Các tác phẩm văn học nào đã xuất hiện trong đề thi? Đây là mối quan tâm của rất nhiều phụ huynh và học sinh. Bài viết này sẽ tổng hợp các tác phẩm văn học đã xuất hiện trong đề thi vào 10 sở Hà Nội từ năm 2013 đến nay nhằm giúp các em có được những nhận biết của mình về hướng ra đề thi cũng như các tác phẩm đã xuất hiện để từ đó có kế hoạch ôn luyện đạt kết quả cao trong kỳ thi chuyển cấp.
Kỳ thi vào 10 năm 2025 đã chính thức chuyển sang đánh giá theo Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018. Theo đó, đề thi không còn giới hạn trong các tác phẩm trong sách giáo khoa như các năm trước. Thay vào đó, ngữ liệu có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau, cả trong và ngoài các sách giáo khoa hiện hành.
Tuy nhiên, dù đề thi thay đổi, học sinh vẫn cần nắm chắc kiến thức về các thể loại văn học cơ bản (truyện, thơ, kịch, văn nghị luận…) và kỹ năng đọc hiểu – viết bài nghị luận xã hội, nghị luận văn học, cảm thụ văn học. Đặc biệt, các tác phẩm từng xuất hiện trong đề thi những năm trước vẫn là nguồn tài liệu tham khảo quan trọng giúp học sinh luyện tập nhận diện phong cách, dạng câu hỏi và cách khai thác ngữ liệu trong đề.
Dưới đây là tổng hợp các tác phẩm văn học lớp 9 thi vào 10 Hà Nội các năm gần đây - nguồn tham khảo hữu ích để học sinh ôn luyện và luyện viết hiệu quả.
Đề thi Ngữ văn vào 10 Hà Nội năm 2025 sử dụng bài thơ Hạnh phúc của tác giả Giang Nam - văn bản nằm ngoài sách giáo khoa. Văn bản được đánh giá là giàu cảm xúc, gần gũi với học sinh. Trong khi đó, câu hỏi vừa mang tính chất phân loại cao vừa có tính mở, giúp thí sinh phát huy được tư duy và cảm nhận riêng.
Năm |
Tên tác phẩm |
Yêu cầu của đề bài |
2024 |
Đồng chí (Khổ 3, 4) |
Viết đoạn văn lập luận quy nạp làm rõ hình ảnh người lính |
2023 |
Những ngôi sao xa xôi |
Viết đoạn văn tổng - phân - hợp làm rõ tình đồng đội của ba nhân vật Phương Định, Thao và Nho. |
2022 |
Mùa xuân nho nhỏ (Khổ 3) |
Viết đoạn văn tổng - phân - hợp để làm nổi bật lên vẻ đẹp của mùa xuân đất nước. |
2021 |
Đồng chí (Khổ đầu) |
Viết đoạn tổng - phân - hợp nêu rõ cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng. |
2020 |
Viếng lăng Bác (Khổ 2,3) |
Viết đoạn văn diễn dịch làm rõ cảm xúc và suy nghĩ của tác giả. |
2019 | Sang thu (Khổ đầu + khổ cuối) |
Viết đoạn tổng - phân - hợp làm rõ những cảm nhận sâu sắc và tinh tế của tác giả. |
2018 |
1. Đoàn thuyền đánh cá (Khổ 6) 2. Chuyện người con gái Nam Xương |
Trình bày suy nghĩ về vai trò của gia đình trong cuộc sống mỗi chúng ta. |
2017 |
1. Nói với con (4 câu đầu) 2. Làng |
Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm: được sống trong tình yêu thương là hạnh phúc của mỗi con người. Hình ảnh người nông dân trong kháng chiến. |
2016 |
1. Phong cách Hồ Chí Minh 2. Bếp lửa (Khổ cuối) |
Trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập và phát triển Viết đoạn văn diễn dịch làm rõ tình cảm sâu nặng của cháu đối với bà. |
2015 |
1. Đoàn thuyền đánh cá (Khổ 1 + Khổ cuối) 2. Những ngôi sao xa xôi |
Viết đoạn văn diễn dịch làm nổi bật cảnh đoàn thuyền trở về trong buổi bình minh ở khổ thơ trên. Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ về thái độ của mỗi người trong mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể. |
2014 |
1. Chiếc lược ngà 2. Nói với con (4 câu thơ cuối) |
Phân tích tình cảm của bé Thu với cha. Cội nguồn của mỗi người, trách nhiệm của cá nhân với đất nước hiện nay. |
2013 |
1. Mùa xuân nho nhỏ (khổ 5) 2. Hoàng lê nhất thống chí - Trích đoạn lệnh truyền của vua Quang Trung với quân lính. |
Viết đoạn văn nghị luận tổng - phân - hợp làm rõ tâm niệm của nhà thơ Trình bày suy nghĩ về hình ảnh những người chiến sĩ ngày đêm bảo vệ biển đảo thiêng liêng của dân tộc. |
Tải FREE đề thi Văn vào 10 HN (PDF)
Với đề thi Văn vào lớp 10 Hà Nội năm 2025, đa số các thầy cô giáo nhận định đề thi đảm bảo đúng định hướng phát triển năng lực theo Chương trình Phổ thông 2018.
Cô Nguyễn Thị Thu Thảo (Tổ trưởng Xã hội, THCS Tô Vĩnh Diện) nhận định đề đã “xóa bỏ hoàn toàn định hướng bài văn mẫu hay đoạn văn mẫu”, giúp học sinh “thể hiện đúng năng lực cá nhân” và có tính phân loại rõ rệt.
Cô Dương Thuỳ Linh (Tổ phó Ngữ văn, THCS & THPT M.V.Lômônôxốp) đánh giá đề thi “nhân văn, có giá trị giáo dục cao”, gợi cảm xúc mạnh về tình cảm gia đình và lòng yêu nước. Cô cho rằng đề phù hợp bối cảnh kỷ niệm 50 năm thống nhất, năng cao được tư duy và cảm xúc chân thành, đồng thời cho rằng đề có “tính phân hóa cao”.
Cô Nguyễn Thị Thiên Hương (Tổ trưởng tổ Văn, Trường THCS Đống Đa) cũng đánh giá đề thi năm nay bám sát đề minh họa, đúng tinh thần đổi mới kiểm tra đánh giá môn Văn của Chương trình 2018.
Trong đề thi vào 10 môn Văn Hà Nội năm 2025, phần nghị luận văn học (thuộc phần Làm văn, chiếm 4 điểm) yêu cầu học sinh trình bày cảm nhận, phân tích hoặc bàn luận về một khía cạnh của văn bản văn học được đề thi cung cấp. Khác với các năm trước, đề thi sẽ chỉ giới hạn ở các tác phẩm văn học trong sách giáo khoa, học sinh có thể học các tác phẩm theo từng giai đoạn (văn học trung đại, văn học kháng chiến chống Pháp, văn học kháng chiến chống Mĩ, văn học sau 1975) hoặc học theo từng chủ đề (thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ; chủ đề người lính; chủ đề tình cảm gia đình, quê hương; chủ đề vẻ đẹp thiên nhiên, vũ trụ; chủ đề hình ảnh con người lao động mới...)
Để ôn luyện môn Văn vào 10 theo chương trình mới hiệu quả, học sinh cần lưu ý:
Bên cạnh đó, việc nắm vững cấu trúc đề thi môn Ngữ Văn và ôn luyện theo cấu trúc là phương pháp luôn hiệu quả với mọi học sinh. Từ năm 2025, đề thi Văn vào lớp 10 của Hà Nội có cấu trúc 02 phần:
Phần I (4 điểm): Đọc hiểu một văn bản ngoài sách giáo khoa, có thể là văn bản văn học, văn bản nghị luận hoặc văn bản thông tin. Học sinh cần nắm vững kiến thức về đặc trưng các thể loại, phương thức biểu đạt, biện pháp tu từ, từ đó phân tích nội dung, liên hệ thực tế.
Phần II (6 điểm): Gồm 2 câu hỏi, yêu cầu học sinh làm văn. Câu 1 (2 điểm) yêu cầu viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ về một vấn đề xã hội hoặc cảm nhận về một khía cạnh trong văn bản đã cho ở phần Đọc hiểu. Câu 2 (4,0 điểm): Viết bài văn nghị luận văn học, phân tích một khía cạnh trong văn bản đã cho hoặc trình bày cảm nhận về một vấn đề đặt ra trong văn bản.
Trên đây là một số các phương pháp có thể giúp các em học sinh ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn mà không bị rối và mất nhiều thời gian. Hy vọng sẽ giúp ích cho các em trong hành trình ôn thi chuyển cấp vào lớp 10.
[%Included.TAK12%]
[%Included.Vao10HN%]