Tổng hợp tác phẩm văn học xuất hiện trong đề thi vào 10 Hà Nội các năm gần đây

Xu hướng ra đề thi Văn vào 10 các năm gần đây như thế nào? Các tác phẩm văn học nào đã xuất hiện trong đề thi? Đây là mối quan tâm của rất nhiều phụ huynh và học sinh. Bài viết này sẽ tổng hợp các tác phẩm văn học đã xuất hiện trong đề thi vào 10 sở Hà Nội từ năm 2013 đến nay nhằm giúp các em có được những nhận biết của mình về hướng ra đề thi cũng như các tác phẩm đã xuất hiện để từ đó có kế hoạch ôn luyện đạt kết quả cao trong kỳ thi chuyển cấp.

Kỳ thi vào 10 năm 2025 đã chính thức chuyển sang đánh giá theo Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018. Theo đó, đề thi không còn giới hạn trong các tác phẩm trong sách giáo khoa như các năm trước. Thay vào đó, ngữ liệu có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau, cả trong và ngoài các sách giáo khoa hiện hành.

Tuy nhiên, dù đề thi thay đổi, học sinh vẫn cần nắm chắc kiến thức về các thể loại văn học cơ bản (truyện, thơ, kịch, văn nghị luận…) và kỹ năng đọc hiểu – viết bài nghị luận xã hội, nghị luận văn học, cảm thụ văn học. Đặc biệt, các tác phẩm từng xuất hiện trong đề thi những năm trước vẫn là nguồn tài liệu tham khảo quan trọng giúp học sinh luyện tập nhận diện phong cách, dạng câu hỏi và cách khai thác ngữ liệu trong đề.

Dưới đây là tổng hợp các tác phẩm văn học lớp 9 thi vào 10 Hà Nội các năm gần đây - nguồn tham khảo hữu ích để học sinh ôn luyện và luyện viết hiệu quả.

1. Tổng hợp tác phẩm văn học xuất hiện trong đề thi Văn vào 10 HN các năm gần đây

Năm Tên tác phẩm Yêu cầu của đề bài
2024

Đồng chí (Khổ 3, 4)

Viết đoạn văn lập luận quy nạp làm rõ hình ảnh người lính

2023

Những ngôi sao xa xôi

Viết đoạn văn tổng - phân - hợp làm rõ tình đồng đội của ba nhân vật Phương Định, Thao và Nho.

2022

Mùa xuân nho nhỏ (Khổ 3)

Viết đoạn văn tổng - phân - hợp để làm nổi bật lên vẻ đẹp của mùa xuân đất nước.

2021

Đồng chí (Khổ đầu)

Viết đoạn tổng - phân - hợp nêu rõ cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng.

2020

Viếng lăng Bác (Khổ 2,3)

Viết đoạn văn diễn dịch làm rõ cảm xúc và suy nghĩ của tác giả.

2019 Sang thu (Khổ đầu + khổ cuối)

Viết đoạn tổng - phân - hợp làm rõ những cảm nhận sâu sắc và tinh tế của tác giả. 

2018

1. Đoàn thuyền đánh cá (Khổ 6)

2. Chuyện người con gái Nam Xương

Trình bày suy nghĩ về vai trò của gia đình trong cuộc sống mỗi chúng ta.

2017

1. Nói với con (4 câu đầu)

2. Làng

Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm: được sống trong tình yêu thương là hạnh phúc của mỗi con người.

Hình ảnh người nông dân trong kháng chiến.

2016

1. Phong cách Hồ Chí Minh

2. Bếp lửa (Khổ cuối)

Trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập và phát triển

Viết đoạn văn diễn dịch làm rõ tình cảm sâu nặng của cháu đối với bà.

2015

1. Đoàn thuyền đánh cá (Khổ 1 + Khổ cuối)

2. Những ngôi sao xa xôi

Viết đoạn văn diễn dịch làm nổi bật cảnh đoàn thuyền trở về trong buổi bình minh ở khổ thơ trên.

Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ về thái độ của mỗi người trong mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể.

2014

1. Chiếc lược ngà

2. Nói với con (4 câu thơ cuối)

Phân tích tình cảm của bé Thu với cha.

Cội nguồn của mỗi người, trách nhiệm của cá nhân với đất nước hiện nay.

2013

1. Mùa xuân nho nhỏ (khổ 5)

2. Hoàng lê nhất thống chí - Trích đoạn lệnh truyền của vua Quang Trung với quân lính.

Viết đoạn văn nghị luận tổng - phân - hợp làm rõ tâm niệm của nhà thơ

Trình bày suy nghĩ về hình ảnh những người chiến sĩ ngày đêm bảo vệ biển đảo thiêng liêng của dân tộc.

Tải FREE đề thi Văn vào 10 HN (PDF)

2. Một số nhận định chung về đề thi Văn vào 10 Sở HN

Nhận định về hướng ra đề Văn thi vào lớp 10 Hà Nội 3 năm gần đây, cô Hoàng Tuệ Minh, Tổ trưởng Tổ Văn của Trường THCS Giảng Võ chia sẻ với VietNamNet:

Dương Thuỳ Linh, Trưởng bộ môn Ngữ Văn khối THCS của Trường THCS và THPT M.V.Lômônôxốp cho hay, đề thi môn Ngữ văn vào 10 trong 3 năm gần đây vẫn giữ ổn định cấu trúc 2 phần bao gồm các câu hỏi đọc hiểu kết hợp viết đoạn văn nghị luận văn học và đoạn văn nghị luận xã hội. 

"Trong 3 năm gần đây, phạm vi ngữ liệu đã có thay đổi ở phần II so với các đề thi từ năm 2018 trở về trước. Nếu trước đây, cả 2 phần đều sử dụng ngữ liệu văn bản văn học thì đề thi trong 3 năm gần đây đã sử dụng ngữ liệu ngoài văn bản ở phần II. Tuy nhiên, các ngữ liệu này cũng không phải xa lạ với học sinh bởi đều được trích dẫn từ SGK. Năm nay, đề thi có lẽ vẫn tiếp tục theo hướng đó, vậy nên các học sinh không nên quá lo lắng. Các em có thể đọc thêm những ngữ liệu được sử dụng trong các bài học tiếng Việt, tập làm văn thuộc sách giáo khoa."

Các tác phẩm xuất hiện nhiều trong đề thi vào 10 HN
Các tác phẩm xuất hiện nhiều trong đề thi vào 10 Sở Hà Nội trong 10 năm gần đây

3. Hướng dẫn ôn luyện phần nghị luận văn học trong đề thi vào 10 môn văn Hà Nội

Trong đề thi vào 10 môn Văn Hà Nội năm 2025, phần nghị luận văn học (thuộc phần Làm văn, chiếm 4 điểm) yêu cầu học sinh trình bày cảm nhận, phân tích hoặc bàn luận về một khía cạnh của văn bản văn học được đề thi cung cấp. Khác với các năm trước, đề thi sẽ chỉ giới hạn ở các tác phẩm văn học trong sách giáo khoa, học sinh có thể học các tác phẩm theo từng giai đoạn (văn học trung đại, văn học kháng chiến chống Pháp, văn học kháng chiến chống Mĩ, văn học sau 1975) hoặc học theo từng chủ đề (thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ; chủ đề người lính; chủ đề tình cảm gia đình, quê hương; chủ đề vẻ đẹp thiên nhiên, vũ trụ; chủ đề hình ảnh con người lao động mới...)

Để ôn luyện môn Văn vào 10 theo chương trình mới hiệu quả, học sinh cần lưu ý:

Bên cạnh đó, việc nắm vững cấu trúc đề thi môn Ngữ Văn và ôn luyện theo cấu trúc là phương pháp luôn hiệu quả với mọi học sinh. Từ năm 2025, đề thi Văn vào lớp 10 của Hà Nội có cấu trúc 02 phần:

Phần I (4 điểm): Đọc hiểu một văn bản ngoài sách giáo khoa, có thể là văn bản văn học, văn bản nghị luận hoặc văn bản thông tin. Học sinh cần nắm vững kiến thức về đặc trưng các thể loại, phương thức biểu đạt, biện pháp tu từ, từ đó phân tích nội dung, liên hệ thực tế.

Phần II (6 điểm): Gồm 2 câu hỏi, yêu cầu học sinh làm văn. Câu 1 (2 điểm) yêu cầu viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ về một vấn đề xã hội hoặc cảm nhận về một khía cạnh trong văn bản đã cho ở phần Đọc hiểu. Câu 2 (4,0 điểm): Viết bài văn nghị luận văn học, phân tích một khía cạnh trong văn bản đã cho hoặc trình bày cảm nhận về một vấn đề đặt ra trong văn bản.

Trên đây là một số các phương pháp có thể giúp các em học sinh ôn thi vào 10 môn Ngữ Văn mà không bị rối và mất nhiều thời gian. Hy vọng sẽ giúp ích cho các em trong hành trình ôn thi chuyển cấp vào lớp 10.

[%Included.TAK12%]

[%Included.Vao10HN%]