Từ vựng ôn thi chuyên Anh lớp 10: cần biết tới đâu, học bằng cách nào?
Từ vựng ôn thi chuyên Anh lớp 10 là một nội dung vô cùng quan trọng với các bạn ôn thi vào 10 chuyên. Bài viết sau sẽ giới thiệu các chủ điểm từ vựng tiếng Anh quan trọng cũng như cách học hiệu quả mà học sinh cần biết.
1. Ôn luyện từ vựng thi chuyên Anh lớp 10: Cần biết tới đâu?
Trước hết, các bạn học sinh có ý định thi vào 10 chuyên Anh cần xác định: rất nhiều từ vựng xuất hiện trong đề thi chuyên Anh không nằm trong sách giáo khoa! Do đó, việc tích lũy từ mới mỗi ngày, áp dụng nhiều phương pháp khác nhau để tăng vốn từ vựng là việc mà các bạn nên thực hành thường xuyên.
Dù không có một danh sách cụ thể những từ vựng cần biết để thi vào 10 chuyên Anh, nhưng phân tích các đề thi vào 10 chuyên Anh của các trường qua các năm, trao đổi với các giáo viên giàu kinh nghiệm ôn thi hoặc các giáo viên tham gia biên soạn đề thi chuyên, có thể khẳng định: Thi vào 10 chuyên Anh đòi hỏi vốn từ vựng ở trình độ B1-C2(B1 là bậc thứ 3 trên tổng số 6 bậc của khung tham chiếu trình độ ngôn ngữ CEFR).
Các bài đọc hiểu trong đề thi Anh chuyên thường dài, với nhiều từ ở trình độ B2 trở lên.
Một số từ trong các câu hỏi về ngữ âm (trọng âm, phát âm) và hoàn thành câu có thể ở mức C1, C2.
Các câu hỏi về phrasal verbs, idioms có sử dụng những cụm từ có trong những sách/tài liệu ôn thi dành cho trình độ B2 hoặc C1.
Đểtổng hợp cấp độ từ vựng của từng phần trong đề thi vào 10 chuyên Anh, TAK12 đã phân tích đề thi vào 10 chuyên Anh của trường THPT Chuyên Sư Phạm qua các năm. Cụ thể, các phần trong đề thi và level từ vựng của từng phần trong đề thi vào 10 chuyên Anh Sư Phạm trong vòng 3 năm trở lại đây như sau:
Các phần trong đề thi
Level từ vựng của từng phần
Phát âm - Trọng âm
Năm 2021: B1
Năm 2022: B1 (40%); B2 (20%); C1 (20%); C2 (20%)
Năm 2023: B1 (40%); B2 (40%); C1 (20%)
Hoàn thành câu - Chọn từ/cụm từ điền vào chỗ trống
Năm 2021: B1 (47%); B2 (53%)
Năm 2022: B1 (40%); B2 (60%)
Năm 2023: B1 (16%); B2 (60%); C1 (24%)
Hoàn thành đoạn văn - Chọn một từ/cụm từ trong 4 lựa chọn của mỗi chỗ trống
Năm 2021: B2
Năm 2022: B2
Năm 2023: B2
Đọc hiểu
Năm 2021: B2
Năm 2022: B2
Năm 2023: B2
Thành lập từ cùng gốc (word formation) điền vào đoạn văn
Năm 2021: B2
Năm 2022: B2
Năm 2023: B2
Viết lại câu bắt đầu như được cho
Năm 2021: A2 (20%); B1 (80%)
Năm 2022: B1 (40%); B2 (60%)
Năm 2023: B1 (20%); B2 (40%); C1 (20%); C2 (20%)
Điền một vài từ bao gồm từ cho sẵn, để hoàn thành câu viết lại
Năm 2021: B1 (40%); B2 (60%)
Năm 2022: B1 (20%); B2 (80%)
Năm 2023: B1 (20%); B2 (20%); C1 (20%); C2 (40%)
Đề thi vào 10 chuyên Anh Sư Phạm có tổng thời gian làm bài 120 phút, gồm 85 câu (kết hợp trắc nghiệm & tự luận) và 01 câu viết luận, kiểm tra nội dung ngữ pháp và từ vựng nâng cao, tương đương với level từ B1 đến C2 theo khung tham chiếu Châu Âu (CEFR).
Có thể thấy số lượng câu hỏi ở cấp độ C1-C2 không nhiều, nhưng là những câu có vai trò phân loại thí sinh. Các câu hỏi cấp độ C1-C2 sẽ nằm rải rác ở các phần, nên học sinh cần trau dồi vốn từ vựng ở cấp độ này ở đa dạng loại từ để có thể làm tốt tất cả các phần của bài thi.
Để dần dần mở rộng vốn từ vựng tới trình độ B1-C2, không có cách nào tốt hơn, mang lại hiệu quả bền vững lâu dài hơn việc thường xuyên đọc/nghe các sách truyện Tiếng Anh với độ khó tăng dần.
Để tổng kiểm tra vốn từ vựng của mình, học bù nhanh những từ chưa biết, nhằm sẵn sàng chinh phục kỳ thi vào 10 chuyên Anh sắp tới, bạn có thể làm theo một hoặc vài cách dưới đây:
Học và/hoặc kiểm nhanh theo bộ sách luyện thi kinh điển Destination, ưu tiên các bạn đọc cuốn B1, B2 trước, xong tới cuốn C1-C2. Destination là bộ sách rất hiệu quả để bạn vừa học nhanh các từ vựng quan trọng theo chủ đề vừa tổng ôn ngữ pháp.
Học và/hoặc kiểm nhanh vốn từ vựng theo bộ sách 4000 essential English words (gồm 6 cuốn) của nhà ngôn ngữ học Paul Nation. 4000 từ vựng trong 6 cuốn này được sắp xếp theo tần suất xuất hiện trong Anh ngữ. Mỗi cuốn gồm 600 – 700 từ, chia làm 25-30 units, mỗi unit khoảng 20 từ, có phiên âm, giải nghĩa từ cùng nhiều bài tập để ôn luyện và audio đi kèm, nên rất thuận tiện cho bạn nghe đi nghe lại để ghi nhớ.
Kiểm vốn từ của mình theo danh sách từ vựng Oxford 3000 and 5000 của Oxford Learner's Dictionary. Đây là danh sách 3.000 và 5.000 từ vựng phổ biến nhất trong Tiếng Anh. Các thí sinh muốn thi chuyên Anh cần hướng tới list 5.000 từ. Sau khi mở trang Oxford 3000 and 5000, bạn có thể dùng chức năng Filter để lọc: chỉ xem các từ trong list 3000 hay trong list 5000, hay chỉ xem 2000 từ chênh lệnh giữa hai list, hay chỉ xem các từ có trong một list trong số đó nhưng chỉ thuộc một số trình độ cụ thể của khung CEFR.
2. Ôn luyện từ vựng thi chuyên Anh lớp 10: Học như thế nào cho hiệu quả?
Một số sai lầm khi ôn từ vựng thi chuyên Anh vào 10
Trong quá trình học từ vựng tiếng Anh mới, các bạn thường mắc một số sai lầm sau:
Chỉ đơn thuần ghi từ mới kèm nghĩa bên cạnh: Sợi dây liên kết giữa từ tiếng Anh – nghĩa tiếng Việt này rất lỏng lẻo. Cho nên, trừ phi bạn có trí nhớ siêu việt, bạn sẽ quên đến 80-90% những từ mới vừa học theo cách này, nếu không luyện tập thường xuyên.
Học các từ vựng không liên quan tới các nội dung tiếng Anh khác mà bạn đang luyện: Nếu đang học về các thì trong tiếng Anh, tốt nhất nên học từ vựng phù hợp với nội dung ngữ pháp này. Ví dụ, động từ, giới từ chỉ thời gian... Ngược lại, nếu đang làm bài đọc hiểu chủ đề Môi trường, bạn lại học từ vựng chủ đề khác sẽ vừa mất thời gian, vừa không hiệu quả.
Quá phụ thuộc vào các công cụ từ điển online để tra nghĩa từ mới: Gặp một từ mới, bạn mở ngay từ điển trên mạng để tra nghĩa. Hoặc có khi chỉ cần gõ vào ô tìm kiếm trên Google là xong. Sự phụ thuộc không bao giờ là tốt. Hiển nhiên rồi, não bộ bạn không mất công ghi nhớ gì nữa thì chắc chắn thông tin thu nạp sẽ chóng bị quên đi.
Như vậy, vấn đề ở đây nằm ở phương pháp học từ mới. Sau đây là một số cách học mà bạn có thể áp dụng:
Thay vì chỉ ghi nghĩa từ mới, bạn hãy đặt từ trong một mối liên hệ rộng lớn hơn, đa chiều hơn. Ví dụ, cấu tạo danh từ/động từ/tính từ của từ đó; tiền tố - hậu tố đi với từ đó; các cụm thường gặp (collocation) của từ đó…
Một điều vô cùng quan trọng nữa là bạn nên học từ mới trong ngữ cảnh. Chăm chỉ đọc sách báo, xem phim, nghe bài hát tiếng Anh là cách học từ mới trong ngữ cảnh hiệu quả lâu dài.
Ngoài ra, TAK12 khuyến nghị học sinh sử dụng azVocab.ai - sổ học từ vựng thông minh để học từ mới và ôn luyện trên các thiết bị di động, laptop, máy tính để bàn, máy tính bảng. Với thiết kế thông minh, bạn chỉ cần thêm từ mới vào sổ từ vựng hoặc thêm nhanh các từ cần học qua các danh sách có sẵn, azVocab sẽ giúp bạn ôn luyện chúng qua các câu hỏi phong phú về dạng và hợp lý về trình tự. Từ đó, bạn được trải nghiệm quá trình học tập hiệu quả và ghi nhớ từ lâu dài.
[%Included.Dangky%]
3. Ôn luyện từ vựng thi chuyên Anh lớp 10 trên TAK12
Trên chuyên mục Ôn thi vào 10 chuyên Anh của TAK12, bạn dễ dàng vừa ôn nhanh những từ vựng cần biết, vừa vận dụng chúng ngay trong các dạng câu hỏi thường gặp trong các đề thi Anh chuyên. Khi ôn luyện từ vựng theo từng chủ điểm trên TAK12, bạn được biết đáp án tức thì, được giải thích chi tiết, và được hệ thống tính ra mức Master level, giúp bạn nhận viết những chủ điểm nào cần ưu tiên ôn luyện nhiều hơn.
Dưới đây là các chủ điểm ôn luyện từ vựng chuyên Anh trên TAK12, mỗi chủ điểm đều gồm bài tổng hợp lý thuyết và các bài tập ôn luyện đi kèm.
3.1. Từ vựng thi chuyên Anh lớp 10: Các từ và cụm từ thông dụng
3.3. Tổng hợp các Idioms thường gặp trong các đề thi vào 10 chuyên Anh
Đề thi Anh Chuyên của các trường đều không tập trung quá nhiều vào phần ngữ pháp, mà thiên về kiểm tra từ vựng, kỹ năng đọc hiểu và đặc biệt là các cụm từ và thành ngữ thông dụng (idioms). Để đạt điểm cao trong bài thi Anh Chuyên, thí sinh cần thông hiểu các idioms thường gặp. Hãy cùng điểm lại các idioms đã xuất hiện trong đề thi Anh Chuyên một số trường những năm gần đây:
Trên đây là nội dung kiến thức từ vựng ôn thi chuyên anh lớp 10 được TAK12 phân tích và tổng hợp. Hy vọng các bạn khai thác hiệu quả và đạt kết quả cao trong kỳ thi vào 10.
